Çaý — gymmatly içgi. Ol bedene kuwwat, seriňe tämizlik eçilýär. Hormatly Prezidentimiziň «Çaý — melhem hem ylham» atly kitabynda çaýyň düzümi, onuň ynsan bedeni üçin gymmatly ýokumlara baýlysy hakynda giňişleýin gürrüň berilýär. Mundan başga-da, kitapda çaýy nähili dogry içmelidigi, onuň gadaganlyklary hakynda şeýle maglumatlar getirilýär:

1. Çaý ajöze içilende, ol aşgazana we öthalta zelel ýetirip bilýär.

2. Aşa gyzgyn çaý bogazy, gyzylödegi, aşgazany güýçli gyjyndyrýar. Onuň gyzgynlygy 62° geçse, dürli aşgazan kesellerini döretmegi mümkin. Şoňa görä-de, onuň gyzgynlygy 56° geçmese ýagşy.

3. Sowuk çaý ötüşen dertleri gozgaýar, gakylyk toplanmagyna getirýär.

4. Hetdenaşa ajy çaýyň düzüminde kofein we tanin köp bolýar. Ol kellagyrynyň döremegine we ukusyzlyga sebäp bolup biler.

5. Çaý demlenende, uzak wagtlap saklanylsa, onuň ýokumlylygy peselýär, şol sanda С we P witaminleri ýitýär.

6. Çaý birnäçe gezek şemmesine demlenende, onuň düzümindäki peýdaly serişdeler azalýar. Birinji demlenende, olaryň 50 göterimi bar bolsa, ikinjide — 30, üçünjide — 10 göterimi galýar. Şondan soňkulary özünde diňe ýaramaz galyndylary jemleýär we adama zyýanlydyr.

7. Çaýy nahar iýlen dessine içmek zyýanlydyr. Ol aşgazan şiresiniň düzümine täsir edýär we iýmit siňdiriş ulgamynyň işini kynlaşdyrýar.

8. Dermanlary çaý bilen içmegem maslahat berlenok. Onuň düzümindäki serişdeler tanin emele getirýär we çökündi döredýär. Hytaýlylar: «Çaý dermanlary dargadýar» diýip, ýöne ýerden aýdan däldir.

9. Köp duran çaýy, gowusy, içmezlikdir, Ol dürli bakteriýalar üçin halanýan iýmitdir. Emma bir gije-gündiz saklanylan çaýy käbir halatlarda çalynýan dermanlyk serişde hökmünde ulanyp bolar. Dişleriň sowuklamasynda, düýbi gananda, agyz boşlugynda ýara emele gelende, göz çylpyklanda çaý bilen ýuwulsa, nepi gowy. Sowan çaý iriňli ýaralaryň çalt bitmegine hem kömek edýär.

Çaýy şu «görkezilenlerden» ugur alyp içseňiz, ondan lezzet alyp bilersiňiz. Çaý ömri uzaldyjy serişdedir.