Sementiň alnyş taryhy
Şu günki gün gurluşyk pudagynda gazanylýan ýokary netijeleri sement materialy bolmazdan göz öňüne getirmek mümkin däldir. Ýöne ol gadymy eýýamlarda hem iň esasy gurluşyk materialy hökmünde peýdalanylypdyr. Diňe gadymyýetde onuň alnyşy häzirki wagtdakydan belli bir derejede tapawutly bolupdyr.
Gadymy Rimde sementden peýdalanyp ägirt uly gurluşyklary alyp barypdyrlar. Olar ýelmeşiji maddany ilkinji bolup oýlap tapypdyrlar. Elbetde, onuň esasy goşundysy bolan heki (izwest) biziň eýýamymyzdan öňki VIII asyrlarda oýlap tapypdyrlar. Ýakylan heki Wezuwiýe patlawugynyň küli bilen garyp, rimliler hatda suwda hem ýuwulmaýan, eremeýän berk gurluşyk materialyny alypdyrlar. Şeýlelikde, ilkinji gidrawlik sement peýda bolupdyr. Munuň şeýledigini bilmek üçin şu günki döwürde Kolizeý we Rim Forumy binalaryna aýlanyp görmek ýeterlikdir.
Beýik Hytaý diwary köp asyrlaryň dowamynda gurlup we bölekleýin tertipde gaýtadan gurlup durupdyr. Ýöne XIV — XVII asyrlarda dowam eden Minler nesilşalygy döwründe ýakylan hek bilen gaýnadylan bürünjiň (tüwiniň) goşulmagyndan emele gelen sement bilen berkidilensoň, ol hemişelik berklige eýe bolupdyr.
Yslam TYLLANUROW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.
Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.
Ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmekde «ýaşyl» energiýanyň orny
Adamzadyň aňy ösdügiçe, islegler artyp, öz döwrüne görä talaplar täze görnüşde ýüze çykýar. Dünýäni herekete getirýän güýç energetika hasaplanýar.
Türkmenistan amala aşyrýan iri taslamalarynda ekologiýa syýasatyny ileri tutýar
Soňky ýyllarda tükeniksiz çeşmelerden alynýan «ýaşyl» energiýa (gaýtadan dikeldilýän energiýa) bolan gyzyklanma bütin dünýäde, şol sanda biziň Garaşsyz ýurdumyzda barha ýokarlanýar.
Ynsan bedenine ýokumly zeýtun miweleriniň möçberi artýar
Etrek etrabynyň «Gyzylbaýyr» daýhan birleşiginiň mes toprakly ýaýlasyndan uzak möhletleýin ýer bölegini alan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy telekeçi Ymamberdi Jepbarow miweli baglary ýetişdirmek bilen meşgul bolýar.
Aýazbaba hökman geler, oglum! (Hekaýa)
Oglanjyk ir bilen ukudan oýandy-da, otagynyň töründe bezelgi duran arçanyň ýanyna baryp töweregine seretdi. Eglip bir bölek kagyzy aldy-da: «Aýazbaba meniň ýazan hatymy okamandyr-a» diýip, başyny aşak saldy. Birdenem:
