Türkmenistan GDA döwletlerinden ilkinji bolup awtomobil ýangyjynyň ýokary oktanly görnüşleriniň önümçiligini artdyrdy
Garaşsyz Türkmenistan GDA döwletlerinden ilkinji bolup etilirlenen benzini öndürmegi bes etmek bilen, awtomobil ýangyjynyň ýokary oktanly görnüşleriniň önümçiligini artdyrdy. Ýurt üçin täze önümiň — propileniň gomopolimerleriniň, çalgy ýaglarynyň önümçiligi özleşdirildi.
Häzirki wagtda nebithimiýa senagatynyň sebitde iri Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda nebit önümleriniň täze görnüşlerini öndürmek ýola goýulýar. Bu babatda TNGIZT-de A-98 kysymly awtobenziniň önümçiliginiň ýola goýulmagy bellenilmäge mynasypdyr. Ýangyjyň bu görnüşi dünýä ölçeglerine laýyk gelýär. Ony Niderlandlar Patyşalygynyň «Saybolt» kompaniýasynyň daşary ýurtdaky barlaghanasynda geçiren barlaglary hem tassyklaýar. Barlaglaryň netijesine görä, Türkmenistanda öndürilen A-98 kysymly awtobenziniň degişli ekologik talaplara doly laýyk gelýändigi subut edildi. Bu ýerde awtobenziniň düzümindäki benzolyň, aromatik uglewodorodlaryň we olefinleriň mukdary barlanyldy. Ondan öň TNGIZT-niň hünärmenleriniň we «Türkmenstandartlary» döwlet gullugynyň Türkmenbaşy şäher bölüminiň wekilleriniň gatnaşmagynda synag üçin täze önümiň nusgasy alnyp, ol «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň Ahaldaky gazdan benzin öndürýän zawodyna ugradyldy.
Synagyň netijeleri hem A-98 kysymly awtobenziniň ГОС 32513 — 2013 döwletara standartynyň K5 ekologik we Euro-6 talaplaryny kanagatlandyrýandygyny kepillendirdi. Ýeri gelende aýtsak, benziniň bu görnüşini öndürmekde zawodlar toplumynyň inžener-tehniki işgärleri Ýewropanyň ykrar edilen ösen talaplaryny esas edindiler. Netijede, etilirlenmedik awtoulag benzini üçin 1 müň 400 tonnadan gowrak ýörite taýýarlanylan çig maldan 14 tonna 360 kilogram A-98 kysymly benziniň senagat tapgyry alyndy. Ol ýokarda agzalan standartyň talaplaryna laýyklykda pasportlaşdyryldy we sertifikatlaşdyryldy. Önümiň hil görkezijilerini Ýewropa standartlarynyň ekologik talaplaryna laýyk getirmek üçin toplumyň awtoulag benzinleriniň komponentlerini öndürýän desgalarynyň iş düzgünleri üýtgedildi we komponentleriň hil görkezijileri berk gözegçilikde saklandy. Barlaghana şertlerinde ýörite synaglar geçirilip, täze önümiň komponent düzümi kesgitlenildi.
Merdan ORAZSÄHEDOW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.
Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.
Ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmekde «ýaşyl» energiýanyň orny
Adamzadyň aňy ösdügiçe, islegler artyp, öz döwrüne görä talaplar täze görnüşde ýüze çykýar. Dünýäni herekete getirýän güýç energetika hasaplanýar.
Türkmenistan amala aşyrýan iri taslamalarynda ekologiýa syýasatyny ileri tutýar
Soňky ýyllarda tükeniksiz çeşmelerden alynýan «ýaşyl» energiýa (gaýtadan dikeldilýän energiýa) bolan gyzyklanma bütin dünýäde, şol sanda biziň Garaşsyz ýurdumyzda barha ýokarlanýar.
Ynsan bedenine ýokumly zeýtun miweleriniň möçberi artýar
Etrek etrabynyň «Gyzylbaýyr» daýhan birleşiginiň mes toprakly ýaýlasyndan uzak möhletleýin ýer bölegini alan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy telekeçi Ymamberdi Jepbarow miweli baglary ýetişdirmek bilen meşgul bolýar.
Aýazbaba hökman geler, oglum! (Hekaýa)
Oglanjyk ir bilen ukudan oýandy-da, otagynyň töründe bezelgi duran arçanyň ýanyna baryp töweregine seretdi. Eglip bir bölek kagyzy aldy-da: «Aýazbaba meniň ýazan hatymy okamandyr-a» diýip, başyny aşak saldy. Birdenem:
