Agyz beklemek — saglyga peýdaly
10:28 20.04.2022
Türkmen halky Oraza baýramyna ruhy tämizligiň we ahlak arassalygynyň, hoşniýetliligiň baýramy hökmünde garaýar. Oraza tutmak, agyz bekleme mukaddes hasaplanýar. Oraza aýynda agyz beklemek arkaly ynsanyň bedeni we ruhy dünýäsi tämizlenýär. Bu döwürde adamyň bedeni, aňy we ruhy dünýäsi jebisleşip ajaýyp sazlaşygy emele getirýär.
Lukmanlaryň bellemegine görä, ynsan bedeniniň energiýasynyň agramly bölegi iýmit siňdirmäge sarp edilýär. Hut şonuň üçin-de, agyz beklemek arkaly adamyň bedenine iýmitiň barmasy kesilen ýagdaýynda, bedenimiz ähli güýjüni zyýanly mikroblardan dynmaga, «zibillerden» arassalanmaga, taplanmaga, dikelmäge gönükdirýär.
Açlygy bejergi hökmünde öwrenen nemes alymlary ýylyň dowamynda 3-4 hepde hiç zat iýmän-içmezligiň saglyk üçin örän peýdalydygyny subut etdiler. Lukmanlaryň bellemegine görä, agyz beklemede beden artyk agramyndan dynyp, immun ulgamynyň işi gowulanýar, bagyr we böwrekler arassalanýar, alyş-çalyş ýagdaýlary kadalaşýar. Şeýle-de iýmit siňdiriş ulgamynyň işi ýeňilleşýär, tüýkülik mäzleri, aşgazan, bagyr, aşgazanasty mäzi, içege dynç alýar. Agyz bekleme endokrin mäzleriniň işine-de oňaýly täsir edýär. Musulman dünýäsiniň mukaddes Oraza baýramynda haýyr-sahawat işleri, berilýän sadakalar, haýyrly dogalar has-da artyp, her bir ynsanyň köňli, ruhy dünýäsi tämizlenýär we ýagtylanýar.
Berdimyrat DURDYÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň talyby.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
