Iň gadymy şäherler
Dünýädäki her bir şäheriñ özboluşly taryhy bardyr. Olaryñ käbiriniñ düýbüniñ tutulanyna birnäçe ýyl geçen bolsa, käbirleriniñ asyrlaboýy dowam edip gelýän taryhy bar. Ýöne welin müňlerçe ýyl mundan ozal döredilip, biziň döwrümize ýetip gelen şäherler adamzady özüne haýran edýär. Beýle şäherler dünýäni boýun egdiren basybalyjylaryň, hiç hili merhemeti bilmeýän tebigy betbagtçylyklaryñ garşysynda sarsman ösüşini dowam edip gelýärler. Geliñ şeýle şäherleriň birnäçesi bilen tanyş bolalyñ.
• Benares – Hindistandaky iň gadymy şäher bolup, onuñ taryhy biziň eýýamymyzdan öñki XI asyrdan öz gözbaşyny alyp gaýdýar. Şäheriñ iñ esasy aýratynlyklarynyñ biri hem häzirki wagtda iñ gadymy din bolan induizm dininiñ dörän ýeri bolmagydyr. Her ýyl müñlerçe adam bu şähere zyýarata gelýär.
Plowdiw – Bolgariýada ýerleşip, ýurtdaky ikinji uly şäherdir. Şäheriñ Nebet depe taryhy ýadygärliginden tapylan tapyndylar onuñ taryhynyň biziň eýýamymyzdan öñki 4000-nji ýyllara degişlidigini görkezdi. Bu gadymy şäher taryhda Frakiýalylaryñ, Parslaryñ, Makedonlaryñ we Osmanlylaryñ ähmiýetli daýanç nokady bolup hyzmat edipdir.
• Afiny – Gresiýanyñ iñ uly we iñ gadymy şäheridir. Bu ýerde ilkinji ýaşam adamlardan galan tapyndylar biziñ eýýamymyzdan öñki 7nji müñýyllyga degişlidir. Bu şäher gadymy döwürlerden bäri medenìýetiñ ojaklarynyñ biri hasaplanyp, Ýewropa siwilizasiýalarynyñ gözbaşy hasaplanýar. Sokrat, Aristotel ýaly ägirtleri ýüze çykaran şäher Ýewropadaky iñ gadymy paýtagt şäherdir.
• Damask – Siriýanyñ paýtagty bolan bu şäher dünýädäki iñ gadymy şäherdir. Bu ýerde ilkinji adamlar biziñ eýýamymyzdan öñki 7-8nji müñýyllyklarda ýaşap geçipdirler. Damask taryhda ençeme beýik döwletleriñ hatarynda bolup, hat-da belli bir ýyllarda musulman dünýäsiniñ merkezi bolup hem hyzmat edipdir. Şäher 2008-nji ýylda arap medeniýetiniñ paýtagty diýlip yglan edildi. Häzirki wagtda şäherde 2milliona golaý adam ýaşaýar.
Arzygül TEKEMYRADOWA,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň talyby.
Aşgabat — Türkmenistanyň Prezidentiniň şähergurluşyk syýasatynyň beýany
Aşgabady ösdürmek we abadanlaşdyrmak meselesi Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň hemişe üns merkezinde durýar, döwlet Baştutanymyz halkymyz baradaky aladany amala aşyrýan syýasatynyň esasy ugry hökmünde kesgitledi.
Ekologiýa abadançylygy — döwrüň baş talaby
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe daşky gurşawy gorap saklamak, ekologiýa taýdan arassa şertleri üpjün etmek, zyýanly zyňyndylaryň möçberini azaltmak, ozon gatlagyny gorap saklamak, tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler giň gerime eýe bolýar.
Ekologiýa abadançylygyna, «ýaşyl» ykdysadyýete möhüm ähmiýet berilýär
Dünýäde ilatyň sanynyň artmagynyň, önümçilikleriň depgininiň ýokarlanmagynyň netijesinde ykdysadyýetiň ösmegi dowam edýär.
Ýagty geljegiň energiýa çeşmesi
Häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýanyň çalt ösýän döwründe adamzadyň öňünde ekologiýa bilen baglanyşykly möhüm meseleler ýüze çykýar. Howanyň ýylylygy, hapalanmagy, tebigy serişdeleriň çäkliligi ýaly meseleler dünýä jemgyýetçiligini täze energiýa çeşmelerini gözlemäge mejbur edýär.
Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.
