Nebiti gazyp almagyň taryhyndan
Tebigy ýangyç bolan nebiti gazyp almagyn we durmuşda ulanyp başlamagyň taryhy biziň eýýamymyzdan öňki III müňýyllyga uzaýar. Bu döwürlerde Ýakyn Gündogaryň halklary nebiti ýangyç, çyra hökmünde, şeýle hem gurluşyk materiallaryny (bitum, asfalt) taýýarlamak üçin ulanypdyrlar.
Ilki döwürlerde nebiti üsti açyk suw howdanlaryndan alypdyrlar. Biziň eýýamymyzyň 347-nji ýyllarynda Hytaýda ilkinji gezek nebiti gazyp almak üçin ýerde buraw işlerini geçiripdirler. Turba hökmünde bambuk agajynyň içi köwlen baldaklary ulanylypdyr.
1264-nji ýylda italýan syýahatçysy Marko Polo Azerbaýjanda bolup görüp, ýerli ilatyň ýerden çogup çykýan nebiti ýygnaýandyklary barada ýazypdyr, Nebit bilen bagly söwdanyň ýola goýlan pursatlary hem şu döwre gabat gelýär.
1500-nji ýyllarda Polşada nebiti ilkinji gezek köçeleri yşyklandyrmak üçin ulanypdyrlar, Nebit bu ýere Karpat töwereklerinden getirilipdir.
Häzirki zaman gömüşli nebit guýulary ilkinji gezek 1849-njy ýylda Hazar deňzipde, Azerbaýjanyň paýtagty Bakuwdan uzakda bolmadyk Apşeron ýarymadasynda burawlanypdyr. Nebitden kerosin alynmagy häzirki döwürde ulanylýan köp gömüşli nebit önümlerini öndürmegiň başyny başlan waka bolupdyr. XIX asyryň dowamynda nebit burawlamak dünýäniň beýleki yklymlaryna hem giňden ýaýrapdyr.
Ýakup SOLTANMYRADOW,
Türkmen döwlet binagärlik - gurluşyk institutynyň talyby.
Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.
Ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmekde «ýaşyl» energiýanyň orny
Adamzadyň aňy ösdügiçe, islegler artyp, öz döwrüne görä talaplar täze görnüşde ýüze çykýar. Dünýäni herekete getirýän güýç energetika hasaplanýar.
Türkmenistan amala aşyrýan iri taslamalarynda ekologiýa syýasatyny ileri tutýar
Soňky ýyllarda tükeniksiz çeşmelerden alynýan «ýaşyl» energiýa (gaýtadan dikeldilýän energiýa) bolan gyzyklanma bütin dünýäde, şol sanda biziň Garaşsyz ýurdumyzda barha ýokarlanýar.
Ynsan bedenine ýokumly zeýtun miweleriniň möçberi artýar
Etrek etrabynyň «Gyzylbaýyr» daýhan birleşiginiň mes toprakly ýaýlasyndan uzak möhletleýin ýer bölegini alan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy telekeçi Ymamberdi Jepbarow miweli baglary ýetişdirmek bilen meşgul bolýar.
Aýazbaba hökman geler, oglum! (Hekaýa)
Oglanjyk ir bilen ukudan oýandy-da, otagynyň töründe bezelgi duran arçanyň ýanyna baryp töweregine seretdi. Eglip bir bölek kagyzy aldy-da: «Aýazbaba meniň ýazan hatymy okamandyr-a» diýip, başyny aşak saldy. Birdenem:
